Bệnh thoát vị đĩa đệm – Nguyên nhân, triệu chứng

(Nhà tài trợ chính: Công ty cua tu dong hcm) - Bệnh thoát vị đĩa đệm là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở người trung niên và người làm việc văn phòng. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức cột sống, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm hiệu quả nhất hiện nay.


1. Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng nhân nhầy bên trong đĩa đệm (phần nằm giữa hai đốt sống) bị thoát ra ngoài qua lớp bao xơ bị rách hoặc nứt. Nhân nhầy này chèn ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống, gây ra đau nhức, tê bì và hạn chế vận động.

Đĩa đệm có nhiệm vụ giảm xóc, giúp cột sống linh hoạt. Khi bị thoát vị, cấu trúc này mất khả năng đàn hồi, khiến người bệnh dễ bị đau lưng, đau cổ và tê lan xuống tay hoặc chân.


2. Nguyên nhân gây bệnh thoát vị đĩa đệm
Có nhiều nguyên nhân khiến bệnh thoát vị đĩa đệm hình thành, trong đó phổ biến nhất gồm:

• Thoái hóa cột sống: Tuổi tác khiến đĩa đệm mất nước, giảm đàn hồi, dễ nứt rách.
  
  
• Làm việc sai tư thế: Ngồi lâu, khom lưng, cúi đầu hoặc bê vật nặng thường xuyên khiến áp lực dồn lên cột sống.
  
  
• Chấn thương: Tai nạn, té ngã hoặc va đập mạnh có thể làm rách bao xơ đĩa đệm.
  
  
• Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng.
  
  
• Yếu tố di truyền: Một số người có cấu trúc đĩa đệm yếu bẩm sinh, dễ bị thoát vị hơn người bình thường.
  

3. Triệu chứng của bệnh thoát vị đĩa đệm
Triệu chứng của thoát vị đĩa đệm thay đổi tùy vị trí bị tổn thương, nhưng thường gặp nhất là:

• Đau dọc cột sống: Cơn đau có thể lan từ cổ xuống vai hoặc từ thắt lưng xuống chân.
  
  
• Tê bì, yếu cơ: Khi dây thần kinh bị chèn ép, người bệnh có thể bị tê ngứa hoặc yếu ở tay, chân.
  
  
• Giảm khả năng vận động: Khó cúi, xoay người, hoặc đứng lâu.
  
  
• Đau tăng khi vận động: Đặc biệt khi ho, hắt hơi, hoặc ngồi quá lâu.
  

Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến teo cơ, liệt chi, rối loạn cảm giác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày.


4. Các vị trí thường gặp của thoát vị đĩa đệm

• Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng: Chiếm khoảng 80% các trường hợp. Cơn đau lan xuống mông, đùi và chân.
  
  
• Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ: Gây đau cổ, vai gáy, tê lan xuống cánh tay và bàn tay.
  
  
• Thoát vị đĩa đệm ngực: Ít gặp hơn, nhưng có thể gây đau tức ngực và cảm giác khó thở.
  

5. Chẩn đoán bệnh thoát vị đĩa đệm
Để xác định chính xác bệnh thoát vị đĩa đệm, bác sĩ sẽ tiến hành:

• Khám lâm sàng: Đánh giá cảm giác, phản xạ và khả năng vận động.
  
  
• Chụp MRI: Cho hình ảnh chi tiết về đĩa đệm và dây thần kinh bị chèn ép.
  
  
• Chụp X-quang: Phát hiện thoái hóa hoặc lệch cột sống.
  
  
• Chụp CT: Hỗ trợ xác định mức độ tổn thương.
  

6. Cách điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm
Hiện nay, điều trị thoát vị đĩa đệm bao gồm nhiều phương pháp khác nhau tùy theo mức độ nặng nhẹ:

a. Điều trị bảo tồn (không phẫu thuật)

• Dùng thuốc: Giảm đau, giãn cơ, kháng viêm.
  
  
• Vật lý trị liệu: Kéo giãn cột sống, tập phục hồi chức năng.
  
  
• Châm cứu, bấm huyệt: Giúp giảm đau và thư giãn cơ.
  
  
• Thay đổi lối sống: Duy trì cân nặng hợp lý, tránh ngồi lâu, tập thể dục nhẹ.
  

b. Điều trị bằng phẫu thuật
Áp dụng khi thoát vị đĩa đệm nặng, chèn ép tủy hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa. Các phương pháp gồm:

• Mổ nội soi lấy nhân thoát vị.
  
  
• Thay đĩa đệm nhân tạo.
  
  
• Cố định cột sống.
  

7. Phòng ngừa bệnh thoát vị đĩa đệm

• Giữ tư thế đúng khi ngồi, đứng hoặc mang vác.
  
  
• Tập luyện thường xuyên để tăng sức mạnh cơ lưng, cơ bụng.
  
  
• Tránh ngồi lâu, nên đứng dậy đi lại sau mỗi 45–60 phút.
  
  
• Ăn uống lành mạnh, bổ sung canxi và vitamin D.
  
  
• Kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên cột sống.
  

8. Kết luận
Bệnh thoát vị đĩa đệm không chỉ gây đau đớn mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm. Việc phát hiện kịp thời, kết hợp điều trị đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp người bệnh giảm đau, phục hồi vận động và ngăn ngừa tái phát.

Nếu bạn đang có dấu hiệu đau lưng, tê chân hoặc cổ vai gáy cứng, hãy đi khám chuyên khoa cơ xương khớp để được tư vấn và điều trị phù hợp.